منـاره انزلی

منـاره انزلی

   از کیلومتر ها فاصله  ، برج ساعت بندرانزلی نمایان است و طبق نوشته ها در کتب تاریخی و سفرنامه ها خسروخان گرجی حاکم گیلان آن را درسال ۱۲۳۰ هجری – قمری برابر ۱۸۱۵ میلادی و ۱۱۹۴ شمسی از آجر بنا نهاده است .  هدف از ایجاد این بنا ، دیده بانی از دریا و هم به منزله فانوس دریائی بوده است تا        دریا نودران شب هنگام ساحل رابا مشاهده روشنائی در بالای منار ، شناسائی و شناور خود را به داخل کانال برسانند ، روی همین اصل  ، چراغی برفرازآن روشن و نگهبانی در آنجا به کشیک دادن می ایستاد . در       سال ۱۳۰۷ شمسی پس از مرمت این برج ساعتی چهارسو برفراز آن استوار گردید . شهرداری این ساعت را که هفته کوک بوده از کشور آلمان خریداری و نصب نموده بود . متأسفانه سال ها بود که دیگر زنگ ساعت آن به گوش نمی رسید وساعت از کار افتاده بود تا اینکه در سال ۱۳۶۹ شمسی شهرداری ساعت قدیمی  را که فرسوده بود تعویض و ساعت الکتریکی را به جای آن نصب نموده است .ارتفاع منار۲۸ متر تا بلکون۲۰ متر است .

موج شکن ها  :

  قبل از اینکه موج شکن های انزلی احداث گردد کانال مابین انزلی و غازیان همانند خلیجی بود کهکشتی های تجارتی به منظور تخلیه و بارگیری و یا مصون ماندن از امواج وطوفان دریا در آنجا پناه آورده  به اسکله ها پهلو گرفته و یا روی لنگری می ایستادند  . اما امواج دریا  ، تاداخل کانال را میکوبید و به شناورهای مستقر در خلیج آسیب میرسانید . از این رو نیاز به احداث موج شکن ها احساس گردید ودر نتیجه قرارداد این بنای عظیم که از شاهکار های معماری درنوع خود است  در سال ۱۳۱۳ هجری قمری  برابر ۱۸۹۵ میلادی  و ۱۲۷۴ شمسی بین دولت ایران  وکمپانی ( احداث راه انزلی  – قزوین ) منعقد گردید  . طول موج شکن غازیان ۷۵۰ متر  و موج شکن انزلی ۵۲۰ مترمیباشد  و کار ساختمان  آن در سال ۱۹۱۴ میلادی  ۱۲۹۳ شمسی  کاملاً پایان پذیرفت  .  به منظور احداث موج شکن  ها  به طول ۱۴ کیلومتر  راه آهنی  از کوه های پونل تالش  تا انتهای غرب خلیج  کپورچال در مرداب کشیده شد وسنگها  ، از کوه های پونل استخراج و پس از تراشیده شده  به اسکله کپورچال حمل و از انجا وسله کرجی های بزرگ که وسیله قایق های موتوری یدک میشد  . به محل احداث موج شکن  ها و اداره بندر تخلیه میگردید  . موج شکن  ها زیر نظر دو نفر مهندس روسی به نام های علی اف و پلاناتوف بنا گردید و این بنای عظیم را روی تیرهای چوبی که در کف دریا به ردیف کوبیده اند ساخته شده است . از سال ۱۳۰۶ شمسی که تأسیسات اداره بندر  ، از شورویها به ایران تحویل گردید ، اداره بندروکشتیرانی  در تعمیر و نگهداری آن اقدام  و در سال ۱۳۱۴ شمسی به منظور مصون ماندن موج شکن ها از ضربات امواج دریا ، مکعب های بتونی  موجود را در جلو و اطراف موج شکن  ها قرار دادند و بعد های طرفین و زیرموج شکن ها که خالی بوده  با بتون پوشانیده شده است . گردش روی موج شکن ها وتماشای منظره  دریا  و کانال  وساحل انزلی  و بلوار ، از فراز آن خاطره فراموش نشدنی در بیننده باقی خواهد گذارد .

ساحل دریا  :

حدود ۲۰ کیلومتر ساحل انزلی و ۱۵ کیلومتر ساحل غازیان  از بهترین نقاط برای آب تنی میباشد  و استفاده صحیح از آب دریا برای تمدد اعصاب  وبدن بسیار منفید است  . استنشاق  ( ید )  برخاسته از دریا  خصوصاً  در غروب ها برای کسانی که ناراحتی اعصاب  و یا بیماری گواتر دارند  داروی شفا بخش میباشد  ساحل دریا را باید تمیز نگه داشت  تا همه بتوانند از این نعمت خئدادادی استفاده کنند .

پل های بندرانزلی :

یکی از آثاردیدنی و زیبا  ، دو پل انزلی و غازیان است ، درگذشته رفت و آمد از انزلی به غازیان وسیلهقایق صورت میگرفت تا اینکه تصمیم گرفته شد  انزلی وسیله دو پل به راه زمینی غازیان – رشت متصل گردد  که پلی از غازیان به میان پشته به طول ۲۱۰ متر و عرض ۱۰ متر  و ارتفاع ۸۵/۶ متر  با ۵ دهانه که یک دهانه از آن به طول ۲۵ متر متحرک بوده است .

پل دیگر از میان پشته به انزلی به طول ۱۲۷ متر و عرض ۱۰ متر وارتفاع ۵/۶ متر با سه دهانه که یک دهانه به طول ۲۵ مترمتحرک بوده احداث گردید .

هردو پل ازبتون مسلح ساخته شده شروع ساختمان از اواخر تیرماه ۱۳۱۴ شمسی و پایان کار دراوایل تابستان ۱۳۱۶ شمسی یعنی مدت ۱۸ ماه بوده و در خرداد ماه ۱۳۱۷ مورد استفاده قرارگرفته و روز چهارشنبه هفتم  آذر ماه ۱۳۱۸ شمسی به طور رسمی تحویل گردید . این دو پل وسیله کمپانی ( سنتاب )  آلمانی وشرکت های مختلف از جمله ((موتلا ))  سوئدی ساخته شد و در نتیجه با احداث آن راه ارتباطی آذربایجان رشت – قزوین – تهران برقرارشد و اخیراً برای حفظ پل ها عبور کامیونهای سنگین را از روی آنهاممنوع کرده اند .

کاخ میان پشته :

   این کاخ  در میان پشته ومابین دو پل انزلی  و غازیان در محوطه و سیعی واقع شده است ، قبل از احداث آن ، درجایش کاخ زیبا و باشکوه  (( خوشتاریا ))  قرار داشت که هنوز روشنائی برق در ایران وجود نداشت  شبها غرق درنور بود ، این بنای زیبا و باشکوه در سال ۱۳۰۷ شمسی آتش گرفت و سوخت . بنایکاخ میان پشته از سال ۱۳۰۸ شمسی آغاز  و بین سالهای ۱۳۱۳ – ۱۳۱۴ شمسی پایان یافت . مساحت زیر بنایآن ۱۱۶۸ مترمربع میباشد .  بدنه ساختمان دو جدار و از بلوک سیمانی ساخته شده دارای ۱۱ اطاق ویک سالن پذیرائی با چهار سرویس حمام و دستشوئی است . داخل اطاق ها به طرز زیبائی گچ بری شده  و لوستر بزرگ  ، ۶ شاخه ای کریستال با زنجیری در سرسرای کاخ آویزان است . از سال ۱۳۶۷ نیروی دریائی  ، پس از تعمیرات  اساسی  ، کاخ را به موزه نظامی  تبدیل و انواع سلاحهای گرم و سرد را از زمان صفویه  تاکنون  در قفسه های مخصوص جاسازی  و درمعرض دید عموم قرارداده  که یکی از نقاط دیدنی وخاطره انگیز بندرانزلی میباشد و بازدید از این موزه نظامی برای عموم آزاد است .

بلوار یا پارک بندرانزلی :

  بندرانزلی ، یکی از معدود شهرهای ایرانست که پارکی چنین زیبا دارد  ، قدمت این پارک بیش از ۸۵ سال میباشد . ابتدا قسمت فوقانی و بعداً از سال ۱۳۰۷ به تدریج قسمت پائین ( شرقی و شمالی ) آن احداث  و به صورت امروزی درآمده است . این پارک ۳۵۰۰۰ مترمربع وسعت دارد  و به علت قرارگرفتن در ساحل  کانال ( مابین غازیان –  انزلی ) ودر مواقع ساحل دریا  ، از سه طرف نیز مشرف به رودخانه است .دو موج شکن را از سمت شمال در روبرو دارد  که به صورت دروازه ای با ابهت ، آغوش پرمهرخود رابه روی همه تماشاگران طبیعت گشوده است  . مسافرین و اهالی شهرهای ایران که به بندرانزلی مسافرتمی نمایند . مطمئناً از این پارک دیدن کرده و به گردش درآن می پردازند  . زیبائی طبیعی پارک و هوای پاک و سالم آن را در کمتر از شهرهای ایران میتوان سراغ گرفت . به طوریکه گردش دراین پارک آنچنان فرح بخش است که ناراحتی های اعصاب را تسکین وجسم وجان را صفا می بخشد .بلوار یا پارک عمومی انزلی  را باید تمیز نگه داشت  از لگد کردن سبزه ها  و کندن گلهایش  وسیله بچه ها جلوگیری کرد  . زیرا گل به روی شاخه زیباست .

شنبـه بازار :

   روزهای شنبه هر هفته دستفروشان از هر سو  و هر طرف  به سوی بندرانزلی می آیند تا درخیابان کناررودخانه جنوبی شهر که به همین نام معروف است مستقر شده  به فروش اجناس خود بپردازند .در بیش از ۶۵۰ بساط دستفروشی همه چیز حتی داروهای کمیاب میتوان یافت  ، سر و صدا و تعریف وتمجید فروشندگان خود منظره دلپذیری  را به وجود میآورد . شنبه بازار با قدمت بیش از یکصد سال همچنان پر رونق وتماشائی است .

ساختمان های قدیمی  :

   بندرانزلی سابقاً دارای چندین قلعه  و باستیان نظامی  و چند منار بوده است  که متأسفانه  به جز یک مناراز بقیـه آثاری به جای نمانده است .  در حال حاضر قدیمی ترین ساختمان در بندرانزلی . عمارت معتمدی( شهربانی سابق و فرماندهی نیرو های انتظامی  فعلی )  در بلوار فوقانی است  که قدمتی همانند برج ساعت( منار) دارد .  ساختمان دادگستری  – سمت غرب آن ساختمان فند  چنان  – جنوب غربی  میدان ساختمان داود زاده  از جمله بناهائی است که بین سالهای ۱۳۰۴ – ۱۳۰۶ شمسی ساخته شده است  . محل ترنم موزیک که به حافظیه معروف است و ساختمان شهرداری که سینما تئاتـر فعلی هلال احمر در آن قرارداردنیز بین سالهای ۱۳۱۰ – ۱۳۱۲ احداث گردیده است .  ناگفته نماند که هم اکنون در انزلی ساختمان هائیبا قدمت ۱۲۰ تا ۱۵۰ سال نیز به چشم می خورد .

سینماها :

   همانطور که قبلاً اشاره شد  ، انزلی اولین شهر درایران است که دارای سالن سینما به معنی واقعی بوده است  و حالیه دارای چهار سینما  ، گل سرخ  – هلال احمر  – ایران و نیروی دریائی میباشد .

کتابخانه ها :

انزلی با اینکه از نظر کتابخانه یکی از پیشگامان درایران بوده است  . امروزه دارای کتابخانه ای کوچک در بلوار فوقانی – کتابخانه ولی عصر (ع ) در کهنه بازار – کتابخانه عمومی در خیابان آذربایجان غازیان میباشد  بااقداماتی که در جریان است به زودی انزلی دارای کتابخانه های مجهز و یک مجتمع هنری و فرهنگی  خواهد شد